Eksantrik Dişlisi Arızası Nasıl Anlaşılır?

Motorun düzgün çalışmasını sağlayan önemli parçalardan biri de eksantrik dişlisidir. Bu dişli, eksantrik mili ile krank mili arasındaki senkronizasyonu sağlar ve zamanlama sisteminin doğru çalışmasına yardımcı olur.

Eksantrik dişlisinin arızalanması, motor performansını ciddi şekilde etkileyebilir.

Bu dişli, krank mili ile eksantrik mili arasındaki bağlantıyı sağlar ve bu iki milin senkronize bir şekilde çalışmasını kontrol eder.

Eksantrik Dişlisinin Temel Görevleri:

Valf zamanlamasını ayarlar: Egzoz ve emme subaplarının doğru zamanda açılıp kapanmasını sağlar.

Piston hareketi ile uyumlu çalışmayı kontrol eder: Krank milinin hareketini eksantrik miline iletir.

Zincir veya kayış sistemini yönlendirir: Zamanlama zinciri veya kayışının doğru şekilde hareket etmesini sağlar.

Eksantrik dişlisi, motorun verimli çalışması için kritik bir rol oynar. Aşınması veya arızalanması durumunda motor performansı düşer ve ciddi mekanik sorunlar ortaya çıkabilir.

Eksantrik Dişlisi Arızası Nasıl Anlaşılır?

Eksantrik dişlisi arızalandığında, motor çeşitli belirtiler gösterir. Bu belirtileri erken fark etmek, büyük çaplı arızaların önüne geçebilir.

Eksantrik Dişlisi Arıza Belirtileri:

Motorun Çalışmaması veya Zor Çalışması: Eksantrik dişlisi hasar gördüğünde, zamanlama kayması yaşanabilir. Subaplar doğru zamanda açılıp kapanmadığı için motor titreme yapabilir veya çalışmayı reddedebilir.

Motor Performansında Düşüş: Güç kaybı ve çekiş düşüklüğü hissedilir. Özellikle yüksek devirlerde motor sekebilir.

Anormal Motor Sesleri: Tıkırtı, gıcırtı veya metalik sesler duyulabilir. Sesler genellikle zamanlama bölgesinden (motor üst kapağı yakınlarından) gelir.

Yakıt Tüketiminin Artması: Yanma verimliliği düştüğü için yakıt tüketimi artar.

Kontrol Lambasının Yanması: Motor ECU’su (beyni), zamanlama hatasını tespit ederek "check engine" (motor arıza lambası) uyarısı verebilir.

Eksantrik Dişlisi Arızası Nasıl Teşhis Edilir?

OBD-II tarayıcı ile motor arıza kodları okunabilir (P0016, P0017 gibi zamanlama hataları).

Zamanlama kapağı açılarak dişli ve zincir kontrol edilebilir.

Mekanik olarak dişli aşınması incelenebilir.

Eksantrik Mili ile Krank Mili Farkı Nedir?

İçten yanmalı motorların kalbinde, birbiriyle mükemmel bir uyum içinde çalışan iki temel bileşen bulunur: Krank mili ve eksantrik mili (kam mili).

Her ne kadar ikisi de "mil" olarak adlandırılsa da görevleri, tasarımları ve motor içindeki konumları tamamen farklıdır.

Basit bir benzetmeyle, krank mili motorun ana gücünü üretip ileten bir "kol" ise, eksantrik mili bu gücün doğru zamanda ve doğru şekilde kullanılmasını sağlayan bir "beyin"dir.

Motorun alt kısmında, karterin hemen üzerinde yer alan krank mili, pistonların silindirler içindeki aşağı-yukarı (doğrusal) hareketini, tekerleklere iletilecek olan dairesel (dönme) harekete çeviren ana mildir.

Krank mili, pistonların doğrusal hareketini dönme hareketine çevirerek tekerleklere güç iletir. Eksantrik mili ise subap zamanlamasını kontrol eder. İkisi arasındaki senkronizasyon bozulursa, motor çalışmaz veya ciddi hasar alır.

Eksantrik Mili Neden Ses Yapar?

Eksantrik mili veya dişlisi, çeşitli nedenlerle anormal sesler çıkarabilir. Bu seslerin kaynağı genellikle aşağıdaki sorunlardan kaynaklanır.

Dişli Aşınması veya Hasarlanması
Zamanla dişliler aşınır ve oynaklık yapabilir.

Metal yorgunluğu nedeniyle dişler kırılabilir.

Zamanlama Zinciri / Kayışının Gevşemesi
Zincir veya kayış gerilimini kaybederse, eksantrik dişlisi üzerinde takırtı sesleri oluşabilir.

Yağlama Eksikliği
Motor yağı azaldığında veya kirlendiğinde, eksantrik mili yatakları aşınır ve gıcırtılı sesler çıkar.

Subap Mekanizmasında Sorun
Subap ayarı bozuksa veya hidrolik subap arızalıysa, eksantrik mili tıkırtı sesi yapabilir.

Ses Problemi Nasıl Çözülür?
Zamanlama sisteminin kontrol edilmesi (zincir, kayış, dişliler).

Motor yağ seviyesi ve kalitesinin kontrolü.

Subap ayarlarının gözden geçirilmesi.

Arızalı dişli veya milin değiştirilmesi.


Eğer aracınızda tıkırtı, güç kaybı veya yakıt tüketiminde artış gibi belirtiler varsa, PratikAraba gibi konusunda uzman kişilere danışarak eksantrik dişlisi ve zamanlama sistemini kontrol ettirmelisiniz.

Araç tamirinde kullanılan yedek parçaların orjinal veya OEM onaylı olması gerekir. Orjinal veya OEM onaylı olmayan parçalar aracınıza zarar verebilmekte ve aracın çalışmasını güçleştirmektedir.

PratikAraba, aracınızın bakım ve onarımında sizden onay almadan işleme başlamaz ve yapılan tüm bakım işlemlerini 4077 sayılı Tüketici Koruma Kanunu kapsamında garantili ve yazılı olarak gerçekleştirir.

Periyodik bakım ve onarımlarda PratikAraba servisini tercih ettiğinizde www.pratikaraba.com/periyodik-bakim.html a tıklayarak ya da mobil aplikasyon sistemi ile aracınızın periyodik bakımda değişen malzemelerini ve sonraki bakım kilometre ve zamanını görebilmeniz mümkündür.


Periyodik Araç Bakımı Nedir?
Araç Bakımı Kaç Km'de Yapılır?
Araç Periyodik Bakımı Nerede Yapılır?